İnsan bədəninin itirilmiş əzaları bərpa edilə bilər - ARAŞDIRMA

İnsan bədəninin itirilmiş əzalarını bərpa etmək mümkün ola bilər.

E-huquq.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, Northeastern və Kentukki Universitetinin tədqiqatçıları meksikalı salamandr aksolotlunun (Ambystoma mexicanum) BU qeyri-adi qabiliyyətinin sirri ilə bağlı araşdırma aparıb.

Məlum olub ki, aksolotllar öz üzvlərini və hətta orqanlarını yenidən böyüdə bilir.

Tədqiqatçılar aksolotllarda əzaların bərpasında mühüm rol oynayan molekulun retinoik turşusu olduğunu müəyyən ediblər. Alimlər müəyyən ediblər ki, bu nisbətin tarazlığı zədələnmiş ərazidə əmələ gələn regenerativ hüceyrələrin çoxluğunun necə “proqramlaşdırıldığını” müəyyən edir. Maraqlı təcrübələrdən birində, aksolotlun əlinə əlavə retinoik turşu vurulduqda, o, təkcə əli deyil, bütün qolu da böyüdə bilib. Alimlərin fikrincə, belə molekullar və hüceyrələr insan orqanizmində də mövcuddur. Lakin hüceyrələrimiz bu siqnallara “bərpa” deyil, “çapıqlar” yaratmaqla cavab verir. Növbəti addım hüceyrəaltı səviyyədə bu siqnalları necə qəbul etdiyimizi araşdırmaqdır.

Tədqiqata rəhbərlik edən James Monaghan bildirib ki, yeni tapıntılar təkcə yarasız sağalmaya deyil, həm də itirilmiş barmağın və ya gələcəkdə bütün əlin bərpası kimi daha iddialı məqsədlərə də qapı açır.

Tədqiqat Nature Communications jurnalında dərc olunub.

Şəbnəm Mehdizadə