Dünyada xərçəngdən ölüm halları iki dəfə arta bilər

2050-ci ilə qədər dünyada xərçəngdən ölüm halları iki dəfə arta bilər.

E-huquq.az xəbər verir ki, Qlobal Xəstəlik Yükü Xərçəng Araşdırmasının son məlumatlarına görə, xərçəng artıq yalnız yüksək gəlirli ölkələrin problemi deyil, xəstəliyin yükü sürətlə aşağı və orta gəlirli ölkələrə keçir.

2023-cü ildə dünyada 18,5 milyon yeni xərçəng hadisəsi qeydə alınıb və 10,4 milyon insan xərçəngdən dünyasını dəyişib. Bu, qlobal olaraq hər altı ölümdən birinin xərçənglə bağlı olduğunu göstərir. Ölüm hallarının üçdə ikisi məhz resursları məhdud ölkələrdə baş verir. Ölümlərin 41,7%-i tütün və alkoqol istifadəsi, qeyri-sağlam qida, artıq çəki, hava çirkliliyi və zərərli iş mühiti kimi dəyişdirilə bilən risk faktorları ilə əlaqəlidir.

Proqnozlara əsasən, 2050-ci ildə hər il 30,5 milyon yeni xərçəng hadisəsi və 18,6 milyon ölüm gözlənilir. Artımın əsas səbəbləri əhalinin qocalması, urbanizasiya, həyat tərzinin dəyişməsi və ekoloji problemlərdir.

Mütəxəssislər tütünlə mübarizə, hava keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, piylənmənin azaldılması, işçi mühitinin təhlükəsizliyinin artırılması, patoloji laboratoriyaların genişləndirilməsi və onkoloji kadr hazırlığının gücləndirilməsini əsas prioritetlər kimi göstərirlər.

Tədqiqatda bəzi xərçəng növlərinin artıq gənclər arasında da artmaqda olması qeyd olunub. Bu, təhsil, məşğulluq və iqtisadi təhlükəsizlik üçün ciddi risk yaradır. Ekspertlər bildirirlər ki, növbəti 25 il həlledicidir və mövcud biliklərin reallığa çevrilməsi üçün qətiyyətli addımlar atılmalıdır.

Şəbnəm Mehdizadə